Dinar, genel olarak Arap ülkelerinin kullandığı ortak para birimi olup her ülke kendi içinde özelleştirmiştir. Her ülkenin dinarı birbirinden farklı olup, her ülkenin resmi dinar parası kendi ülkelerinde yer alan merkez bankaları tarafından basılmaktadır. Böylece her ülke kendi resmi dinar para birimini kontrol etmektedir. Böylece kökende aynı para birimini kullanıyor olarak gözükseler de birbirlerinden bağımsız bir para ekonomisi yönetmektedirler.
Dinar, oldukça eski bir kökene sahip olan para birimidir. Her ne kadar Arap ülkelerinde kullanımı yaygın olsa da Bizans İmparatorluğu döneminde ortaya çıkmıştır ve Bizans parası olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bizans’tan İslam ülkelerine geçişi sikke olarak olan bu para birimi her ne kadar Bizans’ta ortaya çıksa da daha sonraları İslam çevrelerinde de sıkça kullanılmaya başlanmıştır ve altın para birimi olarak İslam çevresinde kullanılmaktadır. Zaman içerisinde de esas Bizans’ın para biri olduğu unutularak Arapların para birimi olarak anılmaya başlanmıştır.
Dinar para birimi kullana her ülke, para biriminin başına kendi ülke isimlerini getirerek ülkesini resmi para birimi olarak kullanımına uygun hale getirir. Ülkelerin kullandığı para birimleri şu şekildedir:
Yukarıda verilen para birimleri, başında yazan ülkelerde kullanılmakta olup çıkış noktaları ortak olsa da diğer ülkelerde kendi ülke para birimleri geçmemektedir. Tüm bunların yanında Makedonya’da “denar” olarak para birimi kullanılmaktadır. Dinara oldukça benzer özelliklerde olan denar para birimi farklı olup Sırbistan sınırları içerisinde de “denar” olarak kullanılmaktadır.
Cezayir dinarı, Cezayir ülke sınırları içinde kullanılan ülke yapısına göre özelleştirilmiş resmi para birimidir. Resmi olarak Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti olan Cezayir bir Kuzey Afrika ülkesidir. Arap ülkeleri arasında yüz ölçümü olarak en büyük ülke olan Cezayir, Afrika kıtasında bulunan en zengin ülkeler arasında yer almaktadır. Afrika ülkeleri arasında en zengin ülkeler arasında yer alması aynı zamanda geniş bir yüz ölçümüne sahip olması bakımından dinar para birimi kullanan Arap ülkeleri arasında para birimi diğer ülkelere oranla daha değerlidir.
Cezayir Merkez Bankasında basılan Cezayir dinarı üst düzey güvenlik önlemleri ve denetimi altında basılmaktadır. Ülke tarafından kullanılan dinarın alt birimi santimdir ve 1 dinar 100 santime denk gelmektedir. Her ne kadar alt birimi santim olsa da ülke içerisinde dağıtımı yapılmamaktadır. Uluslararası kısaltılması “DA” dır.
Euro nedir? Tarihçesi yazısını inceleyebilirsiniz.
Irak dinarı, Irak resmi para birimi olup, Irak Merkez Bankası tarafından basılır, dağıtımı ve denetimi yapılmaktadır. Irak dinarının alt birimi “fils” olarak geçmektedir. 1 ırak dinarı 1000 filse eşittir. Ülke içerisinde yüksek bir enflasyon oranı söz konusu olduğu için alt birim olan filsler kullanılmamaktadır. Ülke içerisinde geçen para birimleri aşağıda verildiği gibidir:
Bahreyn dinarı, ülke sınırları içerisinde resmi olarak kullanılan para birimdir. 19652ten itibaren kullanılmaktadır. Düşük değere sahip olan Bahreyn dinarı 2,65 Amerikan dolarına eşittir. Amerikan doları ile sabitlenmiş bir konumda olup piyasada işlem görmektedir. Kısaltması “BHD” olarak belirtilmektedir. Alt birimi “fils”tir.
Kuveyt dinarı, Kuveyt sınırları içerisinde kullanılan para birimidir. Kuveyt Merkez Bankası tarafından basım ve dağıtımı yapılmaktadır. Dinar alt birimi “fils”tir. 1 Kuveyt dinarı 1000 filse eşittir. Kuveyt dinarı Dünya’da en yüksek değere sahip olan para birimleri arasında yer almaktadır.
Libya resmi para birimi olan Libya dinarı 1971’den itibaren kullanılmaktadır. 1951 ile 1971 yılları arasında Libya lirası kullanılmış olup daha sonra Libya dinarına geçilmiştir. Alt birimi dirhemdir. Ve 1 Libya dinarı 1000 dirheme denk gelir. Eski bir geçmişe sahip olamayan Libya dinarı para birimleri aşağıda verildiği gibidir:
Tunus ülkesinde kullanılan Tunus dinarı 1960’dan bu yana kullanılmakta olan resmi para birimidir. Uluslararası kısaltması “TND” olan Tunus resmi para biriminin alt birimi milimdir. Buna göre Tunus dinarı para birimleri aşağıda verildiği gibi işlem görmektedir:
Mantar yetiştiriciliği hibe desteği nedir? Nasıl alınır? Yazısına da göz atabilirsiniz.
1950 yılından günümüze kadar kullanılan Ürdün dinarı, Ürdün ülkesinde kullanılan resmi para birimidir. 3 farklı alt birime sahip olan Ürdün dinarının alt birimleri; dirhem, kiriş ve fils’dir.
Tüm bunların yanına 1 Ürdün dinarına 1,42 ABD dolarına denk gelmektedir. Ürdün dinarı resmi kullanımı dışında bir de resmi olmayan bir kullanıma sahiptir. Bu da İsrail Şekeli Batı Şeria’da Ürdün dinarı gayrı-resmi bir şekilde kullanılmaktadır.
Sırbistan, Karadağ ve Kosova ülkelerinde kullanılan Sırp dinarı Karadağ ve Kosova Sırbistan’dan ayrıldıktan Sırp dinarı kullanmaya son vermişlerdir. Dinar yerine Avrupa birliği para birimi Euro kullanımına başlamıştır. Fakat Kuzey Kosova hala Sırp dinarı kullanımına devam etmektedir. Uluslararası kısaltılmış hali “RSD” olan Sırp dinarı banknotları; 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000, 2000 banknotlar halinde sunmaktadır. Madeni paraları ise; 1, 2, 5, 10, 20’lik halinde kullanılmaktadır.