Peso asıl olarak İspanyol kökenli olup tarihi çok eskilere dayanan ve bugün pek çok İspanyol kolonisi olan ülkenin para birimi olarak kullandığı bir para birimidir. Dolar simgesi ilk etapta İspanyol ile Meksika peso değeri için geçerli iken, sonraları Amerikan doları içinde kullanılan bir para değeri haline gelmiştir. Doların simgesi bugün dünyaca tanınan ve aktif döviz kur piyasasında tercih edilen peso ile aynı şekilde adlandırılmış dolar ve peso para birimi evrensel birer sembol haline gelmiştir.
Pesonun tarihine bakıldığında birçok farklı ülke ve koloni tarafından kullanıldığı görülmektedir. Peso 1963 ve 1988 yılında Bolivya’da, 1925’te Guatemala’da ve 1975 ve 1997 yılları arasında ise Gine – Bissau’da resmi para birimi olarak kullanılmaya devam etmiştir. 1772 ile 1786 yılları arasında yaşanan reform çalışmalarından sonra İspanyol İmparatorluğu’na ait gümüş sikkelerin de temeli bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır. Amerika’da paraya 8’lik parça ya da öğütülmüş İspanyollar adı verilmiştir. Bu para değerleri ABD gümüş dolarına denk olacak şekilde tasarlanmıştır. Amerika’da İspanyol kolonilerinin çoğu bağımsızlıklarını kazandıktan sonra pesoyu temel para birimi olarak kullanmıştır.
Ülkeler madeni paralar için ondalık sistemini benimseyerek yerel bir terimin karşılığı olarak peso terimini kullanmaya başlamıştır. Pesonun ismi her ne kadar değiştirilerek ekonomide seyrine devam ettirirse de her bölgede paranın gerçek karşılığı pes olarak anılmaya devam etmiştir. İspanya pesoyu ilk kez 1859 yılında para birimi olarak kabul ettiğini tüm dünya kamuoyuna duyurarak paranın dolaşım da hızlıca yükselmesine olanak tanımıştır. 1864 ile 1868 yılları arasında kadar kısa süre hariç peso, Avrupa Birliği’nin para birimi olarak Euro’nun tek para birimi şeklinde kullanılmasına da zemin hazırlamıştır.
Peso para birimleri şu şekilde sıralanabilir:
Arjantin pesosu Arjantin’in para birimi olarak kabul ettiği para birimidir. Dolar simgesi ile ifade edilen paranın uluslararası kodu ARS şeklindedir. 1 peso 100 centovoya bölünerek hesaplanır. Ülkenin 2010 yılındaki enflasyon değerinin oranı %22’si seyrinde gerçekleşir. Sıkça kullanılan banknotlar arasında 20 peso, 50 peso, 100, 200, 500, ve son olarak 1000 peso şeklindedir. Madeni paralar ise 1, 2, 5, 10 peso olarak yaygın şekilde kullanılmaya devam edilmektedir. Parayı basan ve nakitleri ülkeye rezerv olarak ayıran finansal aracı kurum ise Arjantin Merkez Bankasıdır.
Şili pesosu Şile’nin resmi para birimi olarak kullanılır ve dolar simgesi ile ifade edilir. Şili pesosu alt birimi 100 centavosa. Şili’de geçilen yüzyıl içerisinde para birimlerinin adlandırılması birkaç defa değişime uğramıştır. 1974 yılında ise yeniden peso kullanımına geçilmiş peso, ülkenin milli para birimi olarak daha fonksiyonel bir işlev kazanmıştır. Şili pesosu tarihi süreçleri bakımından 1743 den itibaren halk kendi parasını basma hakkı elde ederek 1749’da ilk altın ve gümüş paralar piyasaya sürülür şeklindedir.
Altın sikke, 1 Escudo 16 Reale’e eşitlenmiştir. Bağımsızlıklarından sonra Şileliler ilk kez Escudo / Reale para birimini kullanarak peso paralarını devralmıştır. Peso 1835 yılında ondalık sisteminin yürürlüğe konulması ile birlikte piyasaya etkili bir giriş yapar. 1851 yılında sirkelerin ağırlık birimleri komple ondalık sistemine göre ayarlanır ve paralar aktif finansal piyasalarda kullanılmaya başlanır. 1925 yılında Şili Merkez Bankası, Banco Central de Shile kurularak paranın basımı işlemleri ve tedavi ildeki tüm lekesi de oranları bu sistem sayesinde yürürlülüğe konur.
Kredi kartı aidatı almayan bankalar 2021 Yazını inceleyebilirsiniz.
Kolombiya pesosu Kolombiya para birimi olarak kullanılmaktadır. Uluslararası kodu COP olup resmi olmayan para gösterimi, COL dolar olarak duyurulmuştur. Resmi peso değeri dolar üzerinden güncellenir. Ülkedeki 2006 yılının enflasyon oranı yüzdesi %5,5 olarak piyasadaki etkin yerini almayı başarmıştır. Banknot Kolombiya pesoları 1000, 2000, 5000, 10000, 20000, 50000 olarak piyasada dolaşım hacmi kazanarak aktif şekilde kullanılır.
Küba pesosu, Küba’da kullanılan, uluslararası kodu Cup olan bir para birimidir. 2 resmi para biriminden bir tanesi olarak ekonomide aktif olarak kullanılır. Diğer para birimi Küba değiştirilebilir pesodur. Bir Küba pesosu 100 Centavos’tan oluşarak değiştirilebilir peso özelliği ile Dolar peso olarak da isimlendirilir. Küba pesosu ile oluşabilecek tüm karışıklıkları önlemek adına ulusal peso, değiştirilebilir peso dolar olarak da isimlendirilir. Değiştirilebilir peso özellikle turistik işlerde kullanılmaktadır. Kübalı devlet çalışmaları kapsamında maaşların bir kısmını değiştirilmiş, geri kalan kısmı da normal peso olarak geri alınabileceği duyurulmuştur. Küba pesosu ülke dışında resmi bir değer taşımaz; peso sadece yurt içi döviz kurlarında işlem görür.
Dominik pesosu Dominik Cumhuriyeti’nde kullanılan resmi bir para birimidir. Genellikle dolar simgesi üzerinden ya da diğer peso bazlı para birimleri ile kullanılarak olarak simgelenir. Dominik pesosunda alt birimler bulunur. Paranın alt birimi Centavos ve 1 peso 100 Centavosa bölünerek hesaplanır. Dominik kasasının basılması ve ülkeye para değeri olarak taşınması için peso rezerve Dominik Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından basılarak dağıtılır. Dominik pesosu madeni para dağıtımı için 1, 5, 10, 25 dolar; kağıt para dağıtımı için 50, 100, 200, 500, 1000, 2 bin dolar tercih edilir.
Genç çiftçi projesi nedir, nasıl başvurulur? Yazısına da göz atabilirsiniz.
Meksika pesosu dünyada en çok ticareti yapılan para birimlerinden biridir. Peso, 100 Centavos’tan oluşarak 20 Nisan 2009 yılından itibaren Amerikan doları ile değiştirilebilir nitelikte olan değişim oranları ile işlem görmektedir. 13,4102 Meksika pesosu Bir Amerikan dolarına eşitlenecek piyasada dolaşımını aktif hale getirir.
Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Ali Bilgili
